သာမညဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးေမြးေန႔ ပထမဝါဆိုလၦန္း ( ၆ ) ရက္

မနက္ျဖန္ဆိုယင္သာမညဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးေမြးေန႔အမွတ္တရေန႔ေရာက္ျပန္ၿပီ။
ပထမဝါဆိုလၦန္း ( ၆ ) ရက္

"ေက်းဇူးေတာ္ရွင္သာမညေတာင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးၾသ၀ါဒဓမၼကထာ"

"ေက်းဇူးေတာ္ရွင္သာမညေတာင္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးၾသ၀ါဒဓမၼကထာ"
ဤေလာကႀကီး၌ ပုဂၢိဳလ္သတၱ၀ါဟူသည္၊
လူျခင္းတူေသာ္လည္း ဉာဏ္ျခင္းမတူ
ဉာဏ္ျခင္းတူေသာ္လည္း ပါရမီျခင္းမတူ
ပါရမီျခင္းတူေသာ္လည္း ၀ီရိယျခင္းမတူ
၀ီရိယျခင္းတူေသာ္လည္း သတိျခင္းမတူ
သတိျခင္းတူေသာ္လည္း သမာဓိျခင္းမတူ
သမာဓိျခင္းတူေသာ္လည္း ပ႒ာန္းဆက္ျခင္းမတူ
ပ႒ာန္းဆက္ျခင္းတူေသာ္လည္း ဆုေတာင္းျခင္းမတူ
ဆုေတာင္းျခင္းတူေသာ္လည္း သဒၶါတရားျခင္းမတူ
ထို႔ေၾကာင့္ အက်ိဳးေပးဘုန္းကံျမင့္မားေစရန္
မဆုတ္မနစ္ေသာ သဒၶါတရားျဖင့္ေပးလႈရာ၏ ။

သီလရွိလ်ွင္ သမာဓိႏိုင္ရာ၏ ၊
သမာဓိႏိုင္မွ စိတ္ကိုပိုင္သည္ ၊
စိတ္ကိုပိုင္မွ နတ္ကိုႏိုင္သည္ ၊
နတ္ကိုႏိုင္မွ ဓါတ္ကိုပိုင္သည္ ၊
ဓါတ္ကိုပိုင္မွ မေနာေပါက္သည္ ၊
မေနာေပါက္မွ ပညာေရာက္သည္၊
ပညာေရာက္မွ ၀ိဇၨာျဖစ္မည္။

ေနာင္တတရားၾကီး ၁၀-ပါး

                         

(၁) ငယ္ရြယ္စဥ္အခါ ပစၥည္းဥစၥာ မရွာ မဆည္းပူးခဲ့လွ်င္ အိုမင္းေသာ ေနာင္အခါ၌ မရွိဆင္းရဲ မြဲျပာက်ေသာေၾကာင့္ ေနာင္တ ရတတ္သည္။
(၂) ငယ္ရြယ္စဥ္အခါ ပညာသင္ၾကားရန္ အခြင့္အေရး ရပါလ်က္ ပညာကို မသင္မၾကား ဆိုးေတကာ ေက်ာင္းေျပးလုပ္ေသာသူသည္ ပညာမရွိျခင္းေၾကာင့္ ေနာင္အသက္ေမြးမႈျငိဳျငင္ဆင္းရဲ ေသာအခါ ေနာင္တ ရတတ္သည္။
(၃) ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲျခင္း၊ ကုန္းေခ်ာစကားေျပာၾကား ရန္တိုက္ျခင္းမ်ား ျပဳမိခဲ့လွ်င္ ေနာင္ေသရာေညာင္ေစါင္း၌ ေလွ်ာင္းစက္ရေသာအခါ ေနာင္တတရား ရတတ္သည္။
(၄) သူ၏အသက္ကိုသတ္ျခင္း၊ ၾကမ္းၾကဳတ္ျခင္း၊ ယုတ္မာ ညစ္ညမ္းေသာ အမႈတို႔ကိုျပဳျခင္း၊ သတၱ၀ါမ်ားအား သနားမဖက္ ရက္စက္သည္ကို ျပဳမိျခင္းတို႔ေၾကာင့္လည္း ေနာင္ေသာအခါ ေနာင္တရတတ္သည္။
(၅) အဂမနိယ မသြားလာအပ္ေသာ သူ႔မယား ခင္ပြန္းႏွင့္သားသမီးမ်ားကို သြားလာေပါင္းသင္း မွီ၀ဲဖ်က္ဆီးမိျခင္းေၾကာင့္လည္း ေနာင္တ တဖန္ ပူပန္ရတတ္သည္။
(၆) မ်ားစြာေသာ ပစၥည္းဥစၥာ ထမင္း အေဖ်ာ္တို႔ ရွိပါလ်က္ ထိုစဥ္အခါက ဒါနမျပဳမိလွ်င္ ေနာင္ေသာအခါ ေနာင္တ ရတတ္သည္။
(၇) ဥစၥာအား, ကိုယ္အား, ဥာဏ္အား မ်ားစြာရွိပါလ်က္ အိုမင္းေသာ မိဘတို႔ကို အသက္ရွင္စဥ္အခါက မလုပ္ေကြၽး မေမြးျမဴ မိခဲ့လွ်င္ ေနာင္ေသာအခါ ေနာင္တ ရတတ္သည္။
(၈) ပုဗၺာစရိယ ျဖစ္၍ အဖန္တလဲလဲ ဆိုဆံုးမတတ္ေသာ အလံုးစံုေသာ ၀တၳဳကာမ အရသာတို႔ကို ရွာၾကံေဆာင္ယူ၍ ေကြၽးေမြး ေပးတတ္ေသာ မိခင္ ဘခင္ျမတ္ တို႔ကို မေထမဲ့ျပဳမိလွ်င္ ေနာင္ေသာအခါ ေနာင္တ ရတတ္သည္။
(၉) သီလ, သမာဓိ, ပညာ ဗဟုသုတသခင္ ရဟန္းေတာ္အရွင္ သူေတာ္စင္မ်ား ထင္ရွားရွိပါလ်က္ မဆည္းကပ္ မကိုးကြယ္ မေပးလႉမိသူသည္လည္း ေနာင္ေသာအခါ ေနာင္တ ရတတ္သည္။
(၁၀) ျငိမ္သက္တည္ၾကည္ေသာအက်င့္ ျခိဳးျခံေသာ အက်င့္သည္ ေကာင္းျမတ္၏ဟု သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ေဟာၾကားခဲ့ျပီ၊ ဤသို႔ေသာ အက်င့္ျမတ္တို႔ကို ငါလည္း ေရွးက မက်င့္ခဲ့မိဟု ေနာင္ေသာအခါ ေနာင္တ ရတတ္သည္။

ဒြါဒသနိပါတ္ ဇနသႏၶဇာတ္ ပါဠိေတာ္မွ။
(ဇာတကပါဠိ ၁။၂၄၇။႒။၄။၁၇၇။)

အသိ သတိ အၿမဲရွိ

သဒၶါလြန္ကဲ ပညာနည္း
တလြဲယံုတတ္သည္။
ပညာလြန္ကဲ သဒၶါနည္း
စဥ္းလဲေကာက္က်စ္သည္။
သတိတရား ထိုနွစ္ပါး
စြမ္းအားညွိေပးသည္။
လံု႔လလြန္ကဲ အၿငိမ္နည္း
မစြဲပ်ံ႕လြင့္သည္။
အၿငိမ္လြန္ကဲ လံု႔လနည္း
ဖင့္ႏႊဲေနွးေကြးသည္။
သတိတရား ထိုနွစ္ပါး
စြမ္းအား ညွိေပးသည္။
စြမ္းအားညီမွ ေကာင္းက်ိဳးရ
မုခ်ခ်မ္းသာမည္။
(မင္းကြန္းတိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး)

မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီးေရးသားျပဳစုေတာ္မူေသာ မဟာဗုဒၶဝင္က်မ္းစာအုပ္မ်ား

မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီးေရးသားျပဳစုေတာ္မူေသာ
မဟာဗုဒၶဝင္က်မ္းစာအုပ္မ်ား

You can download the files here:
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ ၁ အပိုင္း က.pdf
https://yadi.sk/i/cJRWtU04fjUzo
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ ၁ အပိုင္း ခ.pdf
https://yadi.sk/i/-4hQngJbfjUzq
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ ၂.pdf
https://yadi.sk/i/WKf0cxV5fjUzw
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ ၃.pdf
https://yadi.sk/i/TZ8jsntGfjV24
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ ၄.pdf
https://yadi.sk/i/zipflH8lfjV28
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ ၅.pdf
https://yadi.sk/i/DRQDIKPUfjV2G
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ၆ အပိုင္း က.pdf
https://yadi.sk/i/2YYi-n7ifjV2S
မဟာဗုဒၶဝင္ အတြဲ၆ အပိုင္း ခ.pdf
https://yadi.sk/i/cn7heArZfjV2a
(တစ္အုပ္ခ်င္း တင္ေပးပါေသာ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္အား credit ေပးပါသည္။)

Dr.အရွင္နႏၵမာလာဘိဝံသ ဝႏၵနာပဏာမအာသီသဘုရားရွိခိုး

ေယာကပၸေကာဋီဟိပိ အပၸေမယ်ံ၊
ကာလံ ကေရာေႏၲာ အတိဒုကၠရာနိ။
ေခဒံ ဂေတာ ေလာကဟိတာယ နာေထာ၊
နေမာ မဟာကာ႐ုဏိကႆ တႆ ။

ေယာနာေထာ - ေဝေနယ်မ်ားစြာ သတၱဝါ၏၊ ခ်မ္းသာစီးပြား၊ လိုလားေတာင့္တ၊ ဂုဏ္ေပါင္းခသျဖင့္၊ 
နာထမည္ျငား၊ အၾကင္ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားသည္၊
ကပၸေကာဋီဟိပိ - ကုေဋကမၻာ၊ အေရအတြက္ သခၤ်ာတို႔ျဖင့္ေသာ္လည္း၊အပၸေမယ်ံ
ေရတြက္တိုင္းတာ၊ ေဖာ္ျပျခင္းငွာ မစြမ္းႏိုင္ပါေသာ၊
ကာလံ - ေလးအသေခၤ်၊ သိန္းေနကမ႓ာ၊ ရွည္ၾကာေသာ ကာလပတ္လံုး၊ ေလာကဟိတာယ - သတၱေလာက၏ အက်ိဳးစီးပြားအလို႔ငွာ၊အတိဒုကၠရာနိ ဥစၥာအသက္၊ ေျခ လက္ အဂၤါ၊ ေမတၱာႀကီးမား၊ သမီးသားႏွင့္၊ သက္ထားဇနီး၊ စြန္႔ျခင္းႀကီးဟု၊ ၾကက္သီးထဖြယ္ ငါးသြယ္အစု၊ အလြန္ခဲယဥ္းေသာအမႈတို႔ကို၊
ကေရာေႏၲာ - ဘုရား ျဖစ္ရန္၊ ရည္သန္ႀကိဳးကုတ္၊ အားထုတ္ေတာ္မူရသည္ျဖစ္၍၊ ေခဒံ - လက္ ေျခ မ်က္လံုး၊ အသက္ဆံုးလ်က္၊ ႏွလံုးစိတ္ဝမ္း၊ ကိုယ္ေတာ္၏ ပင္ပန္းျခင္းသို႔၊
ဂေတာ ဘဝတန္တန္၊ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ၊ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့ရရွာေလၿပီ၊
မဟာက႐ုဏိကႆ - သတၱဝါမ်ား၊ ရင္ဝယ္သားကဲ႔သို႔၊ သနားခ်စ္ခင္၊ မဟာက႐ုဏာရွင္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ၊တႆ နာထႆ
ေဝေနယ်မ်ားစြာ၊ သတၱဝါ၏၊ ခ်မ္းသာစီးပြား၊ လိုလားေတာင့္တ၊ ဂုဏ္ေပါင္းခသျဖင့္၊ နာထမည္ျငား၊ ထိုရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားအား၊ 
နေမာ ႐ိုေသေပ်ာင္းေပ်ာ့၊ မာန္ကိုေလွ်ာ့၍၊ ကန္ေတာ့႐ိုက်ိဳး၊ ရွိခိုးျခင္းသည္၊အတၳဳ - ဘဝတု - စင္စစ္မေသြ ျဖစ္ပါေစသတည္း။
               (သာဓု…သာဓု…သာဓု)

                               ( ေမတၱာပို႔ )

သတၱဝါမ်ားစြာ ေဘးရန္ကြာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ 
(သတၱဝါမ်ားစြာ ေဘးရန္ကြာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ)
ေမတၱာေရခ်မ္း သြန္းကာျဖန္း ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ
(ေမတၱာေရခ်မ္း သြန္းကာျဖန္း ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ)
သက္ရွည္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာ လိုရာဆႏၵျပည့္ပါေစ 
(သက္ရွည္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာ လိုရာဆႏၵျပည့္ပါေစ)

                           တရားသိမ္းဂါထာ (1)
ဓေမၼာသဓံ ပိဝိတြာန၊
ဝိသာ သေဗၺ သမူဟတာ။
အဇရာမရံ သီတိတာဝံ၊
နိဗၺာနံ ယႏၲဳ သာဓေဝါ။

ဓေမၼာသဓံ - ေလာဘ, ေဒါသ, ေမာဟဆိပ္ေတာက္၊ ကင္းေပ်ာက္ၾကည္ေအး တရားေဆးကို၊
ပိဝိတြာန - ဝမ္းသာရႊင္ပ်၊ ေသာက္ၾကရ, နာၾကရကုန္ေသာေၾကာင့္၊ 
ဝိသာသေဗၺ - ပူဆာ ညစ္ေနာက္ ကိေလသာ အဆိပ္အေတာက္ ဟူသမွ်တို႔သည္၊သမူဟတာပိန္းၾကာဖက္တြင္ 
ေရမတင္သကဲ႔သို႔၊ ကင္းစင္လြင့္ေပ်ာက္၊ ေဘးမေရာက္ေအာင္ ပယ္ေဖ်ာက္အပ္ကုန္သည္၊ေဟာႏၲဳ - စင္စစ္မေသြ ျဖစ္ၾကပါေစကုန္သတည္း။အဇရာမရံ - အိုျခင္းလည္းကြာ၊ နာျခင္းလည္းကင္း၊ ေသျခင္းလည္း ရွင္းထေသာ၊သီတိဘာဝံ - ကိေလသာဟူ အပူခပ္သိမ္း၊ ကင္းၿငိမ္းရာ အစစ္ျဖစ္ေပထေသာ၊
နိဗၺာနံ - နိဗၺာန္ဟုေခၚ ေအးၿမိဳ႕ေတာ္သို႔၊ 
သာဓေဝါ - တရားခ်စ္ခင္ စိတ္ေကာင္းဝင္ျငား၊ သူေတာ္စင္ အမ်ားတို႔သည္၊ယႏၲဳ - ပါရမီအဆင့္ဆင့္ ျမင့္ထက္ျမင့္၍၊ မလင့္ပံုေသ၊ ဆိုက္ေရာက္ေတာ္မူၾကပါေစကုန္သတည္း။

                        (သာဓု…သာဓု…သာဓု)

                                  တရားသိမ္းဂါထာ (2)

ဖုလႅႏၲာ သုခပကၤဇာ၊ ေမတၱာပုဏၰိႏၵဳ သဂၤမာ။
မေနာသရသိ သေဗၺသံ၊ ပဝါယႏၲဳ သုဂႏၶကာ။

ေမတၱာပုဏၰိႏၵဳ သဂၤမာ - စုေပါင္းပို႔အပ္၊ ေမတၱာဓာတ္ဟူ၊ ေရာင္ျမဴပဝင္း၊ ေငြလမင္းႏွင့္၊ ေရာင္ခ်င္းယွက္႐ံု၊ ေပါင္းဆံုရျခင္းေၾကာင့္။သေဗၺသံ - ၾကြင္းမဲ့ဥႆံု ၊ လံုးစံုမ်ားစြာ၊ သတၱဝါတို႔၏။မေနာသရသိ - ျမင့္ျမတ္ျဖဴစင္၊ ေအးၾကည္လင္သည့္၊ ေရစင္ျပည့္တင္း၊ စိတ္ႏွလံုးတည္းဟူေသာ ေရအိုင္ႀကီးအတြင္း၌။သုခပကၤဇာ - အစဥ္ထာဝရ၊ ေအးျမၾကည္သာ၊ သာယာပြင့္လန္း၊ ခ်မ္းသာသုခတည္းဟူေသာ ကုမုျဒာၾကာပန္းတို႔သည္။ဖုလႅႏၲာ - ဝမ္းသာရႊင္ျမဴး၊ ဝတ္မႈံလူးလ်က္၊ ၾကည္ႏူးဖြယ္ႀကံဳ၊ ဖူးပြင့္ၾကကုန္သည္ျဖစ္၍။သုဂႏၶကာ - ေလေအာက္ေလထက္၊ ေရာယွက္သင္းပ်ံ႕၊ ပီတိတည္းဟူေသာ ရနံ႔တို႔သည္။ပဝါယႏၲဳ - ေကာင္းစြာမေသြ ႀကိဳင္လႈိင္၍ ေနၾကပါေစ ကုန္သတည္း။

                          (သာဓု…သာဓု…သာဓု)
အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိဝံသ

အပါယ္မက် ထိုဒါန

တိသရဏ  ငါးသီလ မဲခ်စာေရးတံ  ဆယ့္ငါးရက္ဆြမ္း  ဝါသကၤန္း လွဴဒါန္းေသာက္ေရကန္  ေက်ာင္းလွဴတစ္ဝ နိဗဒၶ ပုညရွိသူမွန္  ေသာတာလုိပဲ ဂတိျမဲ သူလည္း ပါယ္မျပန္

အတုယူလိုက္နာဖြယ္အမရပူရၿမိဳ႕မဟာဂႏၶာရံုေက်ာင္းစည္းကမ္း ၁၀ ခ်က္

(1) စိတ္ေကာင္းရွိဖို႔က ပထမ
(2) ဝိနည္းေလးစားဖို႔က ဒုတိယ
(3) က်န္းမာဖို႔က တတိယ
(4) သန္႔ရွင္းဖို႔က စတုတၳ
(5) အဝတ္အစားတတ္ဖို႔က ပဥၥမ
(6) အေနအထိုင္တတ္ဖို႔က ဆ႒မ
(7) အေျပာအဆိုတတ္ဖို႔က သတၱမ
(8) အသြားအလာတတ္ဖို႔က အ႒မ
(9) စည္းကမ္းလိုက္နာဖို႔က နဝမ
(10) စာတတ္ဖို႔က ဒသမ

“စိတ္ေကာင္းရွိဖို႔က ပထမ” ဆိုတဲ့ နံပါတ္ (၁)က
ဤေက်ာင္းတိုက္မွာ ေနလိုရင္ “အႀကီးက အငယ္ကို ႏွိမ္, အငယ္က အႀကီးကို မရိုေသဆိုတဲ့ စိတ္မ်ိဳး, ကိုယ့္ထက္သာသူကို မနာလိုတဲ့ ဣႆာစိတ္, ဉာဏ္ဝီရိယေကာင္းတဲ့သူကို တိုးတက္မွာစိုးတဲ့ မစၧရိယစိတ္, အလြန္ထင္ရွားသိသာတဲ့ တဏွာရာဂစိတ္, ဂုဏ္နဲ႔လာဘ္ကို အလြန္လိုလားတဲ့ ေလာဘစိတ္, ျပင္းထန္တဲ့ ေဒါသစိတ္, မာန္မာနစိတ္ စတဲ့စိတ္မ်ိဳးေတြ မျဖစ္ေစဘဲ ဆရာပီပီ တပည့္ပီပီ ရိုေသေလးစားတဲ့ ေမတၱာစိတ္, မက်န္းမာသူကို သနားတဲ့ ကရုဏာစိတ္, သူတပါး ပညာတတ္သည္ လာဘ္ေပါသည္ကို ဝမ္းေျမာက္တဲ့ မုဒိတာစိတ္, ဘုရားေဝယာဝစၥကို စိတ္ပါလက္ပါ ျပဳလုပ္လိုတဲ့စိတ္, သဒၶါတရားေကာင္းတဲ့စိတ္, ေပ်ာ့ေပ်ာင္းႏူးည့ံတဲ့စိတ္, အပါယ္ေလးပါး ေၾကာက္တဲ့စိတ္, မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္လိုလားတဲ့စိတ္ စတဲ့စိတ္မ်ိဳးေတြ ရွိရမယ္” လို႔ဆိုလိုပါတယ္။
(2) ဝိနည္းေလးစားဖို႔က ဒုတိယ
ရဟန္းသာမေဏမွန္ရင္ ဘုရားရွင္၏ဝိနည္းသိကၡာပုဒ္ေတာ္ကို လိုက္နာႏိုင္မွသာ အပါယ္ေလးပါးမွ လြတ္မွာပါ၊ ဝိနည္းမေလးစားရင္ ကႆပဘုရားရွင္ရဲ့ေနာက္ပိုင္း သာသနာေတာ္သမိုင္းလို ျဖစ္ၾကရမွာပါ၊ သာသနာေတာ္ရဲ့ တာရွည္တည္တံ့ဖို႔ျဖစ္တဲ့ အသက္ဟာလည္း ဝိနည္းသာျဖစ္ပါတယ္၊ ဝိနည္းမက်င့္ရင္သာသနာေတာ္မတည္ပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ေရွးမေထရ္ႀကီးမ်ားက “အနာဂေတ သာသနံ လဇၨီ ရကၡိႆ တိ” လို႔ သံုးႀကိမ္ဆက္၍ မိန္႔ႁမႊက္ေတာ္မူခဲ့ၾကပါတယ္၊ ဆိုလိုရင္းက “အနာဂတ္ကာလ၌ သာသနာေတာ္ကို လဇၨီပုဂၢိဳလ္ ေစာင့္ေရွာက္ရစ္လိမ့္မယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္၊ ဝိနည္းေတာ္အတိုင္းေန၍ အာပတ္မသင့္ေအာင္ ေစာင့္စည္းျခင္း, အာပတ္သင့္မိရင္ “မိမိမွာ မည္သည့္အာပတ္ သင့္မိပါၿပီ, ေနာင္ခါ မသင့္ေအာင္ေစာင့္စည္းပါမည္” လို႔ ေလွ်ာက္ေသာအားျဖင့္ ေဒသနာၾကားျခင္း, သံဃိကပစၥည္းေဝမႈ တရားဆံုးျဖတ္မႈ စသည္၌ အဂတိမလိုက္ျခင္း ဤဂုဏ္အဂၤါရွိသူကို “လဇၨီပုဂၢိဳလ္” လို႔ ေခၚပါတယ္၊ “အနာဂတ္ကာလ၌ အဲဒီလဇၨီပုဂၢိဳလ္ဟာ သာသနာေတာ္ကို မကြယ္ေအာင္ ေစာင့္ရစ္လိမ့္မယ္” လို႔ ေႂကြးေၾကာ္ေတာ္မူခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ စိတ္ေကာင္း ရွိေန႐ံုတြင္ မၿပီးဘဲ ဝိနည္းေလးစားမႈပါ အေရးႀကီးေသာေၾကာင့္ “ဝိနည္းေလးစားဖို႔က ဒုတိယ” ေရးထားပါတယ္။
(3) က်န္းမာဖို႔က တတိယ
စိတ္ေကာင္းလည္းရွိ ဝိနည္းကိုလည္း ေလးစားတဲ့ ကိုယ္ေတာ္ကေလးဟာ မက်န္းမမာ ျဖစ္ေနရင္ ေရွ႕ဆက္ၿပီး ဘာမွ် အလုပ္တြင္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး၊ စာတတ္ျပန္ရင္ အဲဒီစာကို အသံုးမခ်ႏိုင္ပါဘူး၊ ဒါ့ေၾကာင့္ က်န္းမာဖို႔လည္း အေရးႀကီးလို႔ “က်န္းမာဖို႔က တတိယ” လို႔ေရးထားပါတယ္၊ တပည့္ေတာ္ရဲ့ ေက်ာင္းတိုက္မွာ မက်န္းမာတဲ့အခါ သီးျခားေနဖို႔ ေဆးေက်ာင္းလည္း ရွိပါတယ္၊ မက်န္းမာရင္ အဲဒီေက်ာင္းသို႔ သြားေနရပါတယ္၊ ေဆးလည္းေတာ္ေတာ္စံုေအာင္ ထားၿပီး လုပ္ေကၽြးမယ့္ ကိုယ္ေတာ္မ်ားလည္း ရွိေစပါတယ္၊ ထိုကိုယ္ေတာ္မ်ားက အေတာ္အတန္ အဖ်ားေရာဂါ႐ိုး႐ိုးဆိုရင္ ေပ်ာက္ေအာင္ ကုႏိုင္ပါတယ္၊ သူတို႔ ႏိုင္ပံုမရရင္ ဆရာကိုေခၚေစပါတယ္၊ ဆရာေခၚ႐ံုျဖင့္ ေပ်ာက္ပံုမရရင္ေတာ့ ေဆး႐ံုသို႔ ပို႔ေစပါတယ္။
(4) သန္႔ရွင္းဖို႔က စတုတၳ
မက်န္းမာျခင္းရဲ့ အေၾကာင္းတို႔တြင္ မသန္႔ရွင္းမႈလည္း အေၾကာင္းတစ္ခုပါပဲ၊ အမ်ားအားျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ကို ေရခ်ိဳးခ်ိန္ ခ်ိဳးၿပီး သန္႔ရွင္းေအာင္ ျပဳျပင္ရပါတယ္၊ အဝတ္ကိုလဲ ေခၽြးေစာ္မနံေစဘဲ သန္႔ရွင္းေစရပါတယ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ေနရာကိုလဲ ေရဖ်န္းၿပီး တံျမက္လွည္းျခင္း စသည္ျဖင့္ သန္႔ရွင္းေစရပါတယ္၊ အဲဒီလို သန္႔ရွင္းၿပီးတဲ့အခါ ခႏၶာကိုယ္ ေပါ့ပါးလာတယ္၊ စိတ္လဲ ၾကည္လင္ပါတယ္၊ စိတ္ၾကည္လင္ေတာ့ သမာဓိရၿပီး စာၾကည့္လို႔ စာသင္လို႔ ဉာဏ္လဲတိုးလာပါတယ္၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ သန္႔ရွင္းျခင္းရဲ့ အက်ိဳးကို မသိလို႔ သန္႔ရွင္းေအာင္ မႀကိဳးစားၾကပါဘူး၊ ေနထိုင္မေကာင္း၍ ေရမခ်ိဳးႏိုင္ရင္ ေရခ်ိဳးခန္းဝင္ၿပီး ပြတ္တိုက္ေပးရပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ က်န္းမာဖို႔အျပင္ “သန္႔ရွင္းဖို႔က စတုတၳ” လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
(5) အဝတ္အစားတတ္ဖို႔က ပဥၥမ
သကၤန္းကို “ရဟႏၲာမ်ားရဲ့ တံခြန္ေအာင္လံ” လို႔ေခၚပါတယ္၊ ေသခိယသိကၡာပုဒ္ေတာ္မွာ မတိုမရွည္ ညီညီဝတ္ဖို႔နဲ႔ ဆြမ္းစားပံုစည္းကမ္းမ်ားကို ျပထားပါတယ္၊ အဲဒီ သိကၡာပုဒ္ေတာ္မ်ားနဲ႔အညီ သကၤန္းကို အေရာင္ရင့္ရင့္ဆိုးၿပီး ဝတ္တတ္ဖို႔နဲ႔ ဆြမ္းကို စားတတ္ဖို႔လဲ တာဝန္ခံမ်ားက သင္ၾကားေပးၾကရပါတယ္၊ ဖုႆ ေထရဂါထာပါဠိေတာ္မွာ “ပိလကၡရဇနံ ရတၱံ, ဂရဟႏၱာ သကံ ဓဇံ = ေညာင္ေခါက္ျဖင့္ဆိုးအပ္ေသာ အေရာင္ရင့္ရင့္သကၤန္းကို ေနာင္အနာဂတ္ကာလ၌ ကဲ့ရဲ့ၾကလိမ့္မည္” လို႔ ဆိုပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေရွးေခတ္က ပိႏၷဲဆိုးရင္လဲ ေညာင္ေခါက္ဆိုးလိုျဖစ္ေအာင္ အေရာင္ရင့္ရင့္ဆိုး၍ ဝတ္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္မ်ားရဲ့ ဥပဇၥ်ာယ္ျဖစ္ေတာ္မူၾကေသာ မဟာဂႏၶာ႐ံုကမၼ႒ာန္း ဆရာေတာ္ႀကီးဘုရားမ်ားလက္ထက္၌ ကမၼ႒ာန္း ဆရာအားလံုးပင္ အေရာင္ရင့္ရင့္ ဝတ္ေတာ္မူၾကပါတယ္၊ အဝါႏုႏုကိုေတာ့ “ရထိကာယ ဂမိႆ ႏၱိ, ဒႏၱဝဏၰိကပါ႐ုတာ = ဆင္စြယ္ေရာင္ဆိုးထားေသာ အဝတ္သကၤန္းကို ျခံဳရမ္းၾကကုန္လ်က္ လူအမ်ားသြားလာရာ ရထား-ေမာ္ေတာ္ကားလမ္းတို႔၌ လွည့္လည္ၾကလိမ့္မည္” လို႔ထိုဖုႆ ေထရဂါထာ၌ အျပစ္ျပေတာ္မူပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အဝါရင့္ရင့္အေရာင္ကို မပယ္လို ေသာ္လည္း မေထရ္ျမတ္က “ပိလကၡရတၱ = ေညာင္ေခါက္ဆိုးအေရာင္မ်ိဳးကို” ႏွစ္သက္ေတာ္မူပါတယ္၊ အညိဳေရာင္ကေတာ့ ဝိနည္းေတာ္မွာကို “မဟာရဂၤ = မ်ားစြာေသာဆိုးရည္ျဖင့္ ဆိုးအပ္ေသာ အေရာင္သည္ မအပ္” လို႔ပယ္ထား႐ံုမက ဖုႆ ေထရဂါထာမွာလဲ “နီလစီဝရပါ႐ုတာ စရိႆ ႏၱ်ရိယာ ဝိယ = သကၤန္းညိဳႀကီးမ်ားကို ဝတ္႐ံုသံုးစြဲကာ အရိယာမ်ားလို႔ ထင္ရေလာက္ေအာင္ ဟန္ေဆာင္၍ လွည့္လည္ရစ္ၾကလိမ့္” လို႔ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
(6) အေနအထိုင္တတ္ဖို႔က ဆ႒မ
အသင္အျပမရွိရင္ ဆရာသမားနဲ႔ ကိုယ့္ထက္ႀကီးသူရဲ့အနားမွာ ေလးေလးစားစား ေနနည္းထိုင္နည္းမ်ားကို မရၾကပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ဆရာသမားရဲ့ေရွ႕, ႀကီးသူမ်ားရဲ့ေရွ႕၌ ႐ိုေသစြာေနထိုင္ရပံု, အခ်င္းခ်င္းလဲ ကိုး႐ိုးကားရားမေနၾကဘဲ သိကၡာရွိရွိ ေနထိုင္ရပံု, ဒကာ ဒကာမတို႔ အနီးမွာလဲ မိမိက ေအာက္က မေနမိေစဘဲ ႐ိုေသစရာေကာင္းေအာင္ ေနထိုင္ရပံု မၾကာမၾကာ သတိေပးပါတယ္၊ တခ်ိဳ႕ကိုယ္ေတာ္မ်ားက တံတိုင္းေပၚထိုင္တတ္ပါတယ္၊ လူကာလသားမ်ားလို အၾကည့္ရဆိုးပါတယ္။
(7) အေျပာအဆိုတတ္ဖို႔က သတၱမ
လူအခ်င္းခ်င္းေျပာသလို ရဟန္းသာမေဏ အခ်င္းခ်င္း မင္းနဲ႔ ငါနဲ႔ ကြာနဲ႔ ေျပာသံေတြဟာ ယခုအခါ နားမခ်မ္းသာေအာင္ ျပည့္လွ်ံေနပါတယ္၊ ရဟန္းသာမေဏဆိုတာ ႀကီးသူကေခၚရင္ “ဘုရား, အရွင္ဘုရား” လို႔ထူးၿပီး “တပည့္ေတာ္က, အရွင္ဘုရားက, ကိုရင္က, ဦးပဥၥင္းက, ဘုန္းႀကီးက” စသည္ျဖင့္ေျပာမွ ရဟန္းအသံုးအႏႈန္း မွန္ပါတယ္၊ လူဝတ္ေၾကာင္မ်ားနဲ႔ ေျပာတဲ့အခါမွာလဲ “ခင္ဗ်ား, က်ဳပ္” လို႔ ေျပာတာလဲ မေကာင္းပါဘူး၊ “ဒကာျဖဴ, ဒကာနီ” စသည္ျဖင့္ သူ႔နာမည္ေရွ႕က “ဒကာ, ဒကာမ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ထည့္ၿပီးသံုးမွ သာသနာ့အသံုး မွန္ပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ အေျပာအဆိုကိုလဲ မၾကာမၾကာ သတိေပးရပါတယ္၊ တာဝန္ခံမ်ားကို အျမဲသင္ေပးေစရပါတယ္။
(8) အသြားအလာတတ္ဖို႔က အ႒မ
ရပ္႐ြာ မိဘရင္း, ဆရာမင္းတို႔က ဘာမွ မျပဳျပင္ၾက, ျပဳလည္း မျပဳျပင္တတ္ၾကေတာ့ ေက်ာင္းတိုက္သို႔ ေနဖို႔ေရာက္လာ သူမ်ားတြင္ တခ်ိဳ႕ရဲ့ သြားပံု လာပံုဟာ ၾကည့္လို႔မေကာင္းပါဘူး၊ တခ်ိဳ႕မွာ ဆြမ္းခံသြားရာမွစ၍ ကာလသားမ်ားလို ရင္ေပါင္တန္း သြားၾကပါတယ္၊ လံုးလံုး မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ဆိုင္ရာတာဝန္ခံမ်ားက အသြားအလာတတ္ေအာင္ ျပဳျပင္ၾကရပါတယ္၊ ဖိနပ္စီးတာလည္း ေျမႀကီးကို ရွပ္တိုက္မစီးဖို႔, ဖိနပ္အသစ္စီးတဲ့အခါ တည့္ႏိုင္သမွ် တည့္တည့္စီးဖို႔ စသည္ျဖင့္ အျမဲျပဳျပင္ရပါတယ္၊ စာတတ္ေသာ္လည္း အသြားအလာမတတ္ရင္ အထင္ေသးစရာ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဘုရားရွင္ရဲ့ ႂကြသြားပံုကို က်မ္းစာတို႔၌ ျပထားပါတယ္၊ အလြန္က်က္သေရ ရွိပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ “အသြားအလာတတ္ဖို႔ကို အ႒မ” လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
(9) စည္းကမ္းလိုက္နာဖို႔က နဝမ
ေရွးလူႀကီးမ်ား, ဆရာသမားမ်ားရဲ့ ေကာင္းေသာစည္းကမ္း ထံုးစံ ဥပေဒကို ေနာက္လူမ်ားက လိုက္နာဖို႔ တာဝန္ရွိပါတယ္၊ တပည့္ေတာ္ရဲ့ ေက်ာင္းတိုက္မွာလည္း စည္းကမ္းေတြ အမ်ားအျပားပင္ ရွိပါတယ္၊ အဲဒီစည္းကမ္း မလိုက္နာရင္ေတာ့ ေက်ာင္းတိုက္မွာ ေနလို႔မျဖစ္ပါဘူး၊ ဒါ့ေၾကာင့္ ေက်ာင္းတိုက္စည္းကမ္းျဖစ္ေစ, အျခားေနရာအတြက္ တည္ရွိေသာ စည္းကမ္းျဖစ္ေစ ဆိုင္ရာစည္းကမ္းမ်ားကို လိုက္နာတတ္ဖို႔ အေရးႀကီးေသာေၾကာင့္ ဤ နဝမ အခ်က္ကိုလည္း ထည့္ရပါတယ္။
(10) *စာတတ္ဖို႔က ဒသမ*
အမ်ား အယူအဆက “စာတတ္ဖို႔က ပထမ” လို႔ယူဆဟန္တူပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ စိတ္ေကာင္းမရွိဘဲ, ဝိနည္းကို မေလးစားဘဲ, အဝတ္အ႐ံု အေနအထိုင္ အေျပာအဆို မတတ္ဘဲ စာတတ္႐ံုသက္သက္ျဖင့္ သူ႔မွာလည္း ကုသိုလ္မရပါဘူး၊ သာသနာေတာ္ကိုလည္း မျပဳစုႏိုင္ပါဘူး၊ ဝိနည္းေလးစားမႈစေသာအားလံုးဂုဏ္ေတြ ျပည့္စံုေနေပမယ့္ မက်န္းမာရင္လည္း သူ႔က်ိဳးကိုယ့္က်ိဳး ဘာတစ္ခုမွ် မျပဳႏိုင္ပါဘူး၊ ဒါ့ေၾကာင့္ စာတတ္မႈကို ေနာက္ဆံုးထားရပါတယ္၊ (စာမတတ္လို႔ အပါယ္မက်ပါဘူး၊ စိတ္ေကာင္းမရွိရင္, ဝိနည္းမေလးစားရင္ အပါယ္က်ႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ စာတတ္မႈဟာ စိတ္ေကာင္းရွိမႈေလာက္ အဖိုးမတန္သည့္အတြက္ အေရးမႀကီးလွပါ၊ အေရးမႀကီးေသာေၾကာင့္လည္း ေနာက္ဆံုးမွာ ထားရပါတယ္။)